Omurgada hemanjiom ne anlama geliyor ve nasıl tedavi edilir?

Omurga hemanjiyomu, omurganın kemik dokusu içinde gelişen iyi huylu (kanserli olmayan) bir damar tümörüdür. Genellikle kan damarlarının anormal şekilde büyümesi sonucu oluşur ve çoğunlukla tesadüfen, başka bir nedenle yapılan görüntüleme tetkikleri sırasında tespit edilir. Bu lezyonlar genellikle belirti vermez ve tedavi gerektirmez. Ancak bazı durumlarda büyüyerek omurilik veya sinir köklerine baskı yapabilir ve semptomlara neden olabilir. Hemanjiyomlar en sık torasik (sırt) ve lomber (bel) omurgada görülür.

Çoğu omurga hemanjiyomu asemptomatiktir, yani hiçbir belirtiye yol açmaz. Ancak, büyük veya agresif hemanjiyomlar aşağıdaki semptomlara neden olabilir:

• Hemanjiyomun bulunduğu bölgede sırt veya bel ağrısı
• Sinir kökü veya omurilik baskısına bağlı olarak kollara veya bacaklara yayılan ağrı (radyülopati)
• Uyuşukluk, karıncalanma veya kas güçsüzlüğü
• Nadir durumlarda, ciddi baskı sonucu yürüme güçlüğü veya bağırsak/mesane kontrolünde sorunlar (kauda ekuina sendromu gibi)

Omurga hemanjiyomları genellikle başka nedenlerle (örneğin sırt ağrısı veya travma) çekilen görüntüleme tetkiklerinde tesadüfen saptanır. Tanıda kullanılan yöntemler şunlardır:

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Yumuşak doku ayrımında çok başarılıdır. Hemanjiyomun omurilik veya sinirlere olan etkisini net bir şekilde gösterir. Tipik olarak T1 ve T2 ağırlıklı sekanslarda parlak (hiperintens) bir görünüm sergiler.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kemik yapının detayını gösterir. Hemanjiyom, BT'de sıklıkla "polka dot" veya "süngerimsi" bir görünümde olabilir.
• Röntgen (Direkttttttt Grafi): Daha az detaylı olsa da büyük hemanjiyomlar bazen vertikal çizgilenmeler ("jailhouse" veya "honeycomb" görünümü) şeklinde görülebilir.

Asemptomatik ve küçük hemanjiyomlar genellikle sadece takip edilir. Aşağıdaki durumlarda tedavi seçenekleri değerlendirilir:

• Şiddetli ve inatçı ağrı
• Nörolojik defisit belirtileri (güçsüzlük, uyuşukluk vb.)
• Omurga kırığı riski taşıyan geniş bir lezyonun varlığı
• Görüntülemede agresif özellikler göstermesi

Tedavi seçenekleri, hemanjiyomun büyüklüğüne, yerine ve neden olduğu semptomlara göre değişiklik gösterir.

• Gözlem ve Takip: Belirti vermeyen hemanjiyomlar için en yaygın yaklaşımdır. Düzenli aralıklarla görüntüleme ile lezyonun büyüyüp büyümediği kontrol edilir.
• Ağrı Yönetimi: Hafif ağrıları olan hastalarda nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ'ler) veya diğer ağrı kesiciler önerilebilir.
• Perkütan Skleroterapi (Anjiyografik Embolizasyon): Lezyonun kanlanmasını azaltmak için hemanjiyom içine enjekte edilen bir madde (alkol gibi) kullanılarak küçültülmesi sağlanır. Bu, minimal invaziv bir yöntemdir.
• Vertebroplasti / Kifoplasti: Omurga kırığı riski olan veya ağrılı hemanjiyomlarda, omur gövdesine özel bir çimento enjekte edilerek stabilizasyon sağlanır ve ağrı azaltılır.
• Radyasyon Tedavisi (Radyoterapi): Damar yapılarını hedef alarak hemanjiyomun küçülmesini sağlayabilir. Genellikle cerrahi için uygun olmayan hastalarda veya diğer yöntemlerin başarısız olduğu durumlarda tercih edilir.
• Cerrahi Müdahale: Semptomatik, büyük, nörolojik defisit yaratan veya diğer tedavilere yanıt vermeyen hemanjiyomlarda düşünülür. Cerrahi seçenekler şunları içerir
• Laminektomi: Omurilik üzerindeki baskıyı azaltmak için omurun arka kısmının (lamina) çıkarılması.
• Rezeksyon: Hemanjiyomun tamamen veya kısmen çıkarılması. Bazen çıkarılan kemiğin yerine kemik grefti veya implantlar konulabilir.
• Preoperatif embolizasyon: Ameliyattan önce kan akışını azaltmak için yapılarak cerrahi sırasındaki kanama riskini minimize etmek.